Xúc xích là một món ăn phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Nó được làm từ thịt bò, thịt lợn hoặc thịt gà, kết hợp với muối, gia vị và các hương liệu khác. Những thành phần này được xay nhuyễn và độn vào vỏ được làm từ ruột hoặc từ các vật liệu khác như collagen và cellulose. Thành phần dinh dưỡng của xúc xích sẽ bị thay đổi bởi cách nấu. Vậy những cách nấu xúc xích nào tốt cho cho sức khỏe?

Xúc xích là một loại thực phẩm đa năng có thể được nấu theo nhiều cách. Dưới đây là tổng quan về một số phương pháp phổ biến nhất.

Luộc là một trong những cách dễ nhất để chế biến xúc xích tại nhà. Để luộc xúc xích, ta chỉ cần đặt từng cái vào nồi nước sôi và đun sôi chúng. Xúc xích nấu sẵn mất khoảng 10 phút. Nhưng xúc xích sống có thể mất tới 30 phút để nấu chín.

Với món xúc xích luộc thì vỏ xúc xích sẽ không ngả màu nâu và không giòn bên ngoài. Tuy nhiên, bạn có thể làm nấu chúng bằng cách rán với một chút dầu sau khi đã luộc xong.

Nướng bằng vỉ nướng: Để nướng xúc xích, ta chỉ cần đặt chúng lên vỉ và nướng trong vòng 8 đến 12 phút, xoay đều xúc xích, vài phút lại xoay cho đến khi chúng ngả màu vàng đều.

Hun nóng: Một cách nướng khác là đặt chúng trên một cái chảo nướng trong lò và điều chỉnh chức năng của nó thành chế độ hun nóng nhiệt trực tiếp. Nướng chúng trong 5 phút, sau đó quay và nướng thêm 5 phút nữa.

Điều đáng chú ý là ở nhiệt độ cao có thể gây ra sự hình thành các hợp chất có khả năng gây hại, chẳng hạn như amin dị vòng (HA), hydrocarbon thơm đa vòng (PAHs) và các sản phẩm cuối glycation tiên tiến (AGEs). HA và PAH có liên quan đến nguy cơ mắc một số bệnh ung thư cao hơn, trong khi AGE có liên quan đến nguy cơ mắc các bệnh như bệnh tim, tiểu đường và rối loạn da.

Chiên và xào cũng là cách nấu xúc xích ở nhiệt độ cao bằng chảo hoặc nồi. Trong khi xào đòi hỏi phải đảo liên tục khi nấu, thì rán thường không làm như thế. Để có món xúc xích xào, chỉ cần nấu chúng trên bếp với một ít dầu cho đến khi chúng có màu nâu ở cả hai mặt. Thời gian xào chỉ mất từ 10-15 phút, tùy thuộc vào kích thước của chúng.

Chiên ngập dầu liên quan đến việc nhúng hoàn toàn một loại thực phẩm trong chất béo khi nấu. Trong hầu hết các trường hợp, xúc xích được tẩm bột trước. Để xúc xích chiên đạt độ giòn, bạn hãy nhúng chúng vào hỗn hợp trứng và nước. Sau đó phủ chúng trong hỗn hợp bột bánh mì hoặc bột bánh.

Đổ một loại dầu tốt cho sức khỏe như dừa, ô liu hoặc dầu bơ vào nồi chiên sâu và đun nóng đến 190 độ C. Chiên xúc xích trong 5 phút hoặc cho đến khi chín. Mặc dù xúc xích chiên giòn rất ngon, nhưng phương pháp này làm tăng đáng kể tổng lượng chất béo và calo có trong xúc xích. Hơn nữa, chiên ngập dầu có thể làm tăng nguy cơ mắc HA, PAH và AGEs.

Các loại dầu tốt cho sức khỏe bao gồm dừa, ô liu và dầu bơ vì chúng giữ nhiệt tốt ở nhiệt độ trung bình đến cao và rất giàu vi chất dinh dưỡng.

Bạn có thể kiểm tra xem xúc xích của bạn đã chín hay chưa bằng cách cắt một đường ở giữa xúc xích. Nếu thịt chắc, tức là đã chín. Nhưng nếu thịt vẫn còn có màu hồng và chảy nước thì cần phải chiên lâu hơn. Cắt xúc xích thành từng lát trước khi chiên có thể làm giảm thời gian nấu. Giống như nướng và hun khói, xúc xích chiên quá lâu có thể làm tăng nguy cơ hình thành HA, PAH và AGE.

Cách thức nấu ăn ảnh hưởng đến sức khỏe theo nhiều cách khác nhau. Các phương pháp nấu ăn lành mạnh nhất là đun sôi và hun khói, vì những phương pháp này đòi hỏi ít hoặc không có nhiều dầu và ít có khả năng tạo ra các hợp chất có hại.

Mặt khác, chiên ngập dầu là kỹ thuật ít lành mạnh nhất do lượng chất béo và calo dư thừa mà nó tạo ra rất lớn. Chiên và xào là những lựa chọn tốt nếu bạn sử dụng dầu chất lượng tốt để làm, chẳng hạn như dầu ô liu hoặc dầu dừa. Trong khi đó nướng, hun khói và chiên ngập dầu có liên quan đến sự hình thành các hợp chất nguy hiểm như HA, PAH và AGEs, có thể gây ra các bệnh mãn tính khác nhau, bao gồm cả ung thư.

Nghiên cứu cho thấy, lượng các hợp chất có hại có thể giảm bằng cách loại bỏ chất béo nổi lên trong khi nấu, tránh làm cháy hoặc khi nấu và sử dụng chất béo lành mạnh như dầu dừa, ô liu và dầu bơ để nấu.

Xúc xích chưa chín không chỉ ảnh hưởng đến hương vị thức ăn mà còn làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm, vì thịt sống có thể chứa virus, vi khuẩn và ký sinh trùng gây hại. Mặc dù xúc xích có thể giòn ở bên ngoài, nhưng bên trong vẫn có thể chưa chín.

Để xác định xem xúc xích đã chín hay chưa, bạn có thể đo nhiệt độ bên trong bằng nhiệt kế thịt. Xúc xích ở nhiệt độ từ 68 – 74 ° C tức là đã chín. Ngoài ra, đun sôi chúng trước khi rán trong chảo hoặc nướng trên vỉ nướng có thể đảm bảo rằng chúng được nấu chín kỹ và giữ ẩm.

Mặc dù xúc xích rất ngon, nhưng chúng không phải là lựa chọn tốt nhất cho sức khỏe. Chúng làm từ thịt chế biến, có nghĩa là chúng đã được bảo quản, hun khói, muối, sấy khô hoặc các phương pháp khác.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên kết giữa lượng thịt chế biến với các tình trạng bệnh mãn tính như huyết áp cao, bệnh tim và ung thư ruột và dạ dày. Đánh giá 20 nghiên cứu trên hơn 1,2 triệu người tiêu thụ thịt chế biến sẵn có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn 42% so với những người không tiêu thụ.

Tuy nhiên, những nghiên cứu này không cho thấy thịt chế biến sẵn gây ra những tình trạng bệnh này mà chỉ dừng lại ở việc tìm ra mối liên quan giữa tiêu thụ và nguy cơ mắc bệnh. Nhiều yếu tố có thể góp phần vào liên kết này, bao gồm chất bảo quản thực phẩm, muối quá mức và các hợp chất có hại có thể hình thành trong khi nấu.

Hơn nữa, nghiên cứu chứng minh rằng những người ăn thịt chế biến thường xuyên có xu hướng có lối sống kém lành mạnh hơn. Bạn vẫn có thể thưởng thức xúc xích. Chỉ cần chắc chắn đừng để chúng có nguy cơ hình thành HA, PAH và AGE.

Để khỏe mạnh hơn, hãy thử ăn xúc xích với rau để thêm chất xơ và vi chất dinh dưỡng vào bữa ăn. Nếu có thể, hãy chọn các sản phẩm có tỷ lệ thịt từ 85% trở lên được ghi trên nhãn, vì những sản phẩm này chứa ít chất béo và ít chất độn hơn.

Xúc xích có thể được nấu theo nhiều cách. Nói chung, luộc và nướng là những phương pháp tốt nhất cho sức khỏe vì chúng không cần nhiều dầu. Tuy nhiên, áp chảo và xào cũng là những lựa chọn tốt miễn là bạn chọn loại dầu tốt cho sức khỏe. Ngược lại, chiên ngập dầu là cách ít lành mạnh nhất vì nó tạo ra nhiều chất béo và calo.

Cho dù bạn chọn phương pháp nấu ăn nào, hãy cố gắng không để chúng thành than hoặc cháy, vì điều này có thể tạo ra các hợp chất có hại. Hãy nhớ rằng xúc xích và các loại thịt chế biến khác có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc một số bệnh, bao gồm cả ung thư.